രമാബായി അംബേദ്കർ

രമാബായി അംബേദ്കർ : അംബേദ്കർ എന്ന മനുഷ്യന് പിന്നിലെ  പെൺകരുത്ത്.

 അംബേദ്കറും രമായും

ഏതൊരു പുരുഷന്റെയും  ജീവിതവിജയത്തിന് പിന്നിൽ ഒരു സ്ത്രീയുണ്ടാകാം.  അത് ചിലപ്പോൾ അമ്മയാകാം, സഹോദരിയാകാം, ഭാര്യയാകാം, മറ്റു പലരുമാവാം.  പക്ഷേ, പലപ്പോഴും ആ പങ്കിനെ അംഗീകരിക്കാൻ നമ്മൾ തയ്യാറാകാറില്ല എന്നതാണ് യാഥാർഥ്യം.  അതുകൊണ്ടാണ് അവർ ചരിത്രത്തിന്റെ മുഖ്യധാരയിൽ നിന്ന്  അപ്രത്യക്ഷമാകുന്നത്.

 ഇന്ത്യയിലെ ദളിത് ജനതയുടെ സാമൂഹ്യനീതിക്കും ഉന്നമനത്തിനുമായി  സ്വന്തം ജീവിതം ഉഴിഞ്ഞുവെച്ച, ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടന ശില്പി ബാബാസാഹിബ് ഡോ. ബി. ആർ.അംബേദ്കറുടെ  ജീവിതത്തിലും ശക്തമായ പിന്തുണയായി ഒരു സ്ത്രീയുണ്ടായിരുന്നു.

 രമാബായി എന്ന സ്ത്രീയുടെ ത്യാഗവും ഉറച്ച പിന്തുണയും തന്നെയാണ്  ഭീം എന്ന സാധാരണ മനുഷ്യനെ ഡോ. ഭീം റാവു അംബേദ്കറായി ഉയർത്തിയതെന്ന് നിസംശയം പറയാം. എന്നിട്ടും, അംബേദ്കറുടെ   പിന്നിലെ ആ സ്ത്രീ ശബ്ദത്തെ നമ്മൾ അവഗണിച്ചു. ചില പ്രാദേശിക ഭാഷാസിനിമകളും  എഴുത്തുകളും മാറ്റിനിർത്തിയാൽ അവരെക്കുറിച്ച് കൂടുതലൊന്നും ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടില്ല.  അംബേദ്കറിനെ വായിക്കുമ്പോൾ അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം തന്നെ വായിക്കപ്പെടേണ്ട ഒരു പേരാണ്  അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആദ്യഭാര്യ രമാബായിയുടേത്.

 1898  ഫെബ്രുവരി ഏഴിന് ഇന്നത്തെ മഹാരാഷ്ട്രയിലെ  പലാങ്ങ് എന്ന ഗ്രാമത്തിലായിരുന്നു രമയുടെ ജനനം. പിതാവ്  ബിക്കു ദാെത്ര ഹാർബറിൽ നിന്നും മീൻ കുട്ടകൾ തലച്ചുമടായി കൊണ്ടുവന്ന്  ഗ്രാമത്തിലെ ചന്തയിൽ വിറ്റാണ് ഉപജീവനം നടത്തിയിരുന്നത്.  രമയ്ക്ക് ഗോറാ ഭായ്, മീരാ ഭായ് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് സഹോദരിമാരും ശങ്കർ ധൂർത്തി എന്നൊരു സഹോദരനുമാണ് ഉണ്ടായിരുന്നത്. വളരെ ചെറുപ്പത്തിൽ തന്നെ അമ്മയെ നഷ്ടപ്പെട്ടു  രമക്ക്,   അധികം വൈകാതെ തന്നെ അച്ഛനും അസുഖബാധിതനായി മരണത്തിന്  കീഴടങ്ങി.പിന്നീടുള്ള കാലം ബോംബെയിലുള്ള പിതാവിന്റെ സഹോദരന്റെ വീട്ടിലാണ് രമയും  സഹോദരങ്ങളും വളർന്നത്.

 1906 -ൽ ബെക്കല്ല മാർക്കറ്റിലെ ഒരു ചെറിയ വിവാഹപ്പന്തലിൽ വെച്ചാണ്  രമാബായി അബേദ്കറുടെ സഹധർമ്മിണി ആകുന്നത്. വൈകുന്നേരം മാർക്കറ്റ് അടച്ചതിനുശേഷം ആയിരുന്നു വിവാഹ ചടങ്ങുകൾ.  ചന്തയുടെ വൃത്തിഹീനമായ ആ അന്തരീക്ഷത്തിൽ തന്നെയായിരുന്നു  ഇരുവരുടെയും ആദ്യ രാത്രിയും. വിവാഹസമയത്ത് അംബേദ്കറിന്  പതിനേഴും രമക്ക് ഒമ്പതും മാത്രമായിരുന്നു പ്രായം.

 ആ സമയത്ത് അംബേദ്കർ തന്റെ മെട്രിക്കുലേഷൻ പഠനം മാത്രമാണ് പൂർത്തിയാക്കിയിരുന്നത്.  രമക്ക് പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം പോലും ലഭിച്ചിരുന്നില്ല.  ഇരുവർക്കുമിടയിൽ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റ അന്തരം ഉണ്ടായിരുന്നുവെങ്കിലും അത് ഇരുവരുടെയും വിവാഹ ജീവിതത്തെ ഒരുതരത്തിലും ബാധിച്ചിരുന്നില്ല. അംബേദ്കർ  രമയെ  സ്നേഹിക്കുകയും ബഹുമാനിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. തിരിച്ച് രമയും. അംബേദ്കർ രമാഭായെ  'രമു' എന്നും രമബായി അംബേദ്കറിനെ 'സാബിഹ്'  എന്നുമായിരുന്നു അഭിസംബോധന ചെയ്തിരുന്നത്. ഇത് അവരുടെ പരസ്പര ബഹുമാനത്തിന്റെയും പ്രതീകം കൂടിയായിരുന്നു.

 വിവാഹ ശേഷം മാത്രമാണ് രമ എഴുതാനും വായിക്കാനും പഠിക്കുന്നത്. അംബേദ്കർ തന്നെയായിരുന്നു ഗുരു. അംബേദ്കർ വിവാഹശഷം ഏറിയ സമയവും വായനയിലും പഠനത്തിലുമായാണ് ചെലവഴിച്ചത്. അംബേദ്കറുടെ ജീവിത വീക്ഷണങ്ങൾ ഭർത്താവിനെ സ്നേഹിക്കുകയും പരിപാലിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്ന ആ  ഭാര്യയുടെ ചിന്തകളെയും  പ്രവർത്തനങ്ങളെയും സ്വാധീനിച്ചിരുന്നു.

 അംബേദ്കർ നേടിയ അറിവും ഡിഗ്രികളുമെല്ലാം രമ എന്ന സ്ത്രീയുടെ   അധ്വാനത്തിന്റെയും  വിയർപ്പിന്റെയും കൂടി  ഫലമായിരുന്നു. ലണ്ടൻ സ്കൂൾ ഓഫ് ഇക്കണോമിക്സിൽ നിന്നും അമേരിക്കയിലെ കൊളംബിയ  സർവ്വകലാശാലയിൽ നിന്നും ബിരുദം സമ്പാദിക്കാൻ അംബേദ്കർ പോയപ്പോൾ രമ ചാണകവരളി കുട്ടകളിലാക്കി  സ്വന്തം തലയിൽ ചുമന്ന്  വിറ്റാണ്   ഉപജീവനത്തിനുള്ള വക കണ്ടെത്തിയിരുന്നത്. അവരുടെ കഷ്ടപ്പാടുകൾ കണ്ട്  പലരും അവരെ ആശ്വസിപ്പിച്ചു. മറ്റു ചിലർ അവരെ പരിഹസിക്കുകയും ചെയ്തു. ഈ സമയത്ത്‌ പോലും  അംബേദ്കറിന്റെ പഠനത്തിൽ മുടക്കം വരാതിരിക്കാൻ തന്റെ അധ്വാനത്തിൽ നിന്ന് ഒരു വിഹിതം  മാറ്റി വയ്ക്കുവാൻ  അവർ  മറന്നില്ല. അടുത്ത ബന്ധുക്കളിൽ നിന്നും അയൽക്കാരിൽ നിന്നും വരെ പരിഹാസമേൽക്കേണ്ടി വന്നപ്പോഴും രമ തന്റെ ഭർത്താവിന്റെ പഠനത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും തന്നാൽ കഴിയുന്ന വിധം സഹായങ്ങൾ തുടരുകയും ചെയ്തു.
നൂറ്റാണ്ടുകളായി ഒരു ജനത അഭിമുഖീകരിച്ച പ്രശ്നങ്ങൾക്കുള്ള ഒരേ ഒരു  പരിഹാരം വിദ്യാഭ്യാസം മാത്രമാണെന്ന് ഔപചാരിക വിദ്യാഭ്യാസം  പോലും ലഭിക്കാത്ത ആ സ്ത്രീ ഇതിനോടകം തന്നെ മനസ്സിലാക്കിയിരുന്നു. അതുകൊണ്ടുതന്നെ തന്റെ ഭർത്താവ് വിദേശത്ത് പഠിക്കുന്നതിൻ്റെ പ്രാധാന്യവും ആ സ്ത്രീ ഉൾക്കൊണ്ടിരുന്നു. ഇതു തന്നെയാകാം  അക്കാലത്ത് അവർ നേരിട്ട പ്രതിസന്ധികളെയും വെല്ലുവിളികളെയും   ഊർജ്ജസ്വലതയോട നേരിടാനുള്ള ധൈര്യം അവർക്ക് നൽകിയത്.
വിദ്യാഭ്യാസത്തിലേക്കുള്ള ത്യാഗ പൂർണമായ വഴികളാണ് അവർ നമുക്ക് മുന്നിലേക്ക് തുറന്ന് വെച്ചത്.  വിദേശത്ത് പോയ അംബേദ്കർ അവിടെ മറ്റൊരു സ്ത്രീയെ വിവാഹം കഴിച്ച് പുതിയ ജീവിതം ആരംഭിക്കുമെന്ന് പറഞ്ഞ്  ബന്ധുക്കൾ  അവളെ കുറ്റപ്പെടുത്തിയപ്പോൾ പോലും അവർ  തൻ്റെ നിലപാടുകൾ മാറ്റിയില്ല. കാരണം, മറ്റാരെക്കാളും തന്റെ ഭർത്താവിനെ രമയ്ക്ക്‌ അറിയാമായിരുന്നു.  അറിവ് നേടാനുള്ള അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ജിജ്ഞാസ പണ്ടേ ആ  ഭാര്യ തിരിച്ചറിഞ്ഞിരുന്നു. വേറൊരു തലത്തിൽ പറഞ്ഞാൽ ഒരു പക്ഷേ, തനിക്ക് ലഭിക്കാതിരുന്ന വിദ്യാഭ്യാസം തന്റെ ഭർത്താവിന് ലഭിക്കണമെന്ന ആഗ്രഹമാകാം ആ ഭാര്യയെ ഇതിനെല്ലാം പ്രേരിപ്പിച്ചത്.

 രമാഭായി അംബേദ്കർ

വിദ്യാഭ്യാസത്തിൻ്റെ മേന്മയൊന്നും അവകാശപ്പെടാനില്ലായിരുന്നിട്ട് കൂടി  ഒരു സാമ്പത്തിക വിദഗ്ദ്ധയുടെ നൈപുണ്യത്തോടെയായിരുന്നു അവർ വീട്ടു ചിലവുകൾ നടത്തി പോന്നിരുന്നത്. തനിക്ക് ഗ്രാന്റായി ലഭിക്കുന്ന തുകയിൽ നിന്ന് വീട്ടിലെ ആവശ്യങ്ങൾക്കായി ഒരു വിഹിതം  അംബേദ്കർ  നൽകിയിരുന്നു. ആ വിഹിതത്തിൽ നിന്ന് പോലും  അവർ ഒരു തുക മിച്ചം പിടിച്ച് വളരെ വൈദഗ്ധ്യത്തോടെ ചിലവഴിച്ചു.  രമയുടെ  ഈ  കഴിവുകൾ തന്നെയാകാം  വലിയ ദാരിദ്ര്യത്തിൽ നിന്നും പട്ടിണിയിൽ നിന്നും കടബാധ്യതയിൽ നിന്നും ഒരു പരിധിവരെ ആ കുടുംബത്തെ കരകയറ്റിയത്.

രമ ജന്മം കൊടുത്ത അഞ്ചുമക്കളിൽ നാലുപേരും ശൈശവം പിന്നിടുന്നതിന് മുമ്പേ മരണമടഞ്ഞു. രമോഗ്, ഗംഗദർ, രാജ് രത്ന, ഇന്ദു, യശ്വന്ത് എന്നിങ്ങനെയാണ് അവർ ജന്മം നൽകിയ മക്കളുടെ പേരുകൾ. ഇതിൽ യശ്വന്ത് അംബേദ്കർ മാത്രമാണ് ജീവനോടെ ബാക്കിയായത്. തുടർച്ചയായ മക്കളുടെ മരണം ആ  അമ്മയെ വല്ലാതെ ഉലച്ചിരുന്നു.
മകളുടെ മരണത്തിൽ അംബേദ്കർ വളരെയധികം തകർന്നപ്പോഴും മക്കളെ നഷ്ടപ്പെട്ട ആ അമ്മ തന്നെയാണ് ഭർത്താവിനെ സാന്ത്വനിപ്പിച്ച് കൂടെ നിന്നത്. അക്കാലത്ത്, അംബേദ്കറിന്റെ  ആയുസ്സും ആരോഗ്യവും സംരക്ഷിക്കാൻ തന്റെ ആരോഗ്യം നഷ്ടപ്പെടുത്തി അവർ ഉപവാസം ഇരിക്കുമായിരുന്നു. ഇതെല്ലാം തന്നെ രമയുടെ  ആരോഗ്യത്തെ വലിയ രീതിയിൽ ബാധിച്ചു. പിൽക്കാലത്ത് ചെറിയ പ്രായത്തിൽ മരണത്തിലേക്ക് നയിച്ച കാരണങ്ങളിലൊന്ന് ഇതായിരുന്നു. രമയുടെ ആഗ്രഹപ്രകാരമാണ്  വിശ്വാസി അല്ലായിരുന്നിട്ട് കൂടി അംബേദ്കർ  പാന്ഥാർപൂരിലെ വേതാൾ ജീ  മഹാക്ഷേത്രത്തിലേക്കുള്ള തീർത്ഥാടന യാത്രയിൽ  ഭാര്യയെ അനുഗമിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചത്. എന്നാൽ അവിടെ വെച്ച് ജാതിവ്യവസ്ഥയുടെ നീചമായ ഇടപെടൽ ദളിതനായ അംബേദ്കറുടെയും ഭാര്യയുടെയും ക്ഷേത്രപ്രവേശനം നിഷേധിച്ചു. അദ്ദേഹം ഇതിനെതിരെ പ്രതിഷേധമുയർത്തി.

ഒരായുസ്സിന്റെ  മുഴുവൻ അധ്വാനവും കേവലം  മുപ്പത്തി അഞ്ച് വയസ്സിനുള്ളിൽ തന്നെ രമാഭായ് പൂർത്തിയാക്കിയിരുന്നു. പട്ടിണിയും ദാരിദ്രവുമെല്ലാം അവരുടെ ആരോഗ്യസ്ഥിതിയെ സാരമായി തന്നെ ബാധിച്ചു. 1935 ജൂലൈ 27 ന് തൻ്റെ മുപ്പത്തിയഞ്ചാം വയസ്സിൽ രമ ഈ ലോകത്തോട് വിടപറഞ്ഞു.
രമയുടെ ജീവിതം ചരിത്രത്താളുകളിൽ എഴുതപ്പെടേണ്ടത് ഉത്തമയായ ഭാര്യ എന്ന പേരിലല്ല.  മറിച്ച് സഹനശക്തിയുടെയും അർപ്പണ  ബോധത്തിൻ്റെയും പേരിലാകണം.

തന്റെ ഭർത്താവിനായി പോരാടാൻ ആ സ്ത്രീ തയ്യാറല്ലായിരുന്നെങ്കിൽ ഒരു പക്ഷേ, നമ്മൾ ഇന്നറിയുന്ന ഡോക്ടർ ബി.ആർ അംബേദ്കർ ഉണ്ടാകുമായിരുന്നില്ല.   കുടുംബത്തിനായി തന്റെ ജീവിതം സമർപ്പിച്ച അവർ തനിക്കുവേണ്ടി ജീവിക്കാൻ പലപ്പോഴുംമറന്നുപോയിരുന്നു.
ചൂഷണങ്ങളും അക്രമങ്ങളും നേരിടുന്ന ഒരു ജനത ഇന്നേതെങ്കിലും തരത്തിൽ സ്വാതന്ത്ര്യം അനുഭവിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിൽ അത് നമ്മുടെ ഭരണഘടനാശിൽപിയായ അംബേദ്കറുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ഫലം കൂടിയാണ്. അദ്ദേഹം നൽകിയ സംഭാവനകളെല്ലാം ആ മനുഷ്യനു ലഭിച്ച വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ ' പ്രതിഫലനങ്ങളായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ച വിദ്യാഭ്യാസം രമ എന്ന ഭാര്യയുടെ വിയർപ്പിന്റെ കൂടി ഫലമായിരുന്നു.

 അംബേദ്കർ തന്റെ 'തോട്ട്സ് ഓൺ പാകിസ്ഥാൻ' എന്ന പുസ്തകം  ഭാര്യക്കായാണ് സമർപ്പിച്ചത്. ആ പുസ്തകത്തിൽ അദ്ദേഹം തന്റെ ഭാര്യ രമയുടെ സ്നേഹത്തെയും കുലീന മനോഭാവത്തെയയും, വിശുദ്ധതയെയും, ത്യാഗ മനോഭാവത്തെയും കുറിച്ച് രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.  താൻ അനുഭവിച്ച കഷ്ടപ്പാടുകൾക്കിടയിലും അവരുടെ പ്രതീക്ഷ അംബേദ്കർ എന്ന ആ മനുഷ്യനിൽ മാത്രമായിരുന്നു.
 അംബേദ്കറിനെയും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ സംഭവനകളെയും കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്യുമ്പോൾ എന്തുകൊണ്ടോ അദ്ദേഹത്തിന് പിന്തുണയും പ്രചോദനവും നൽകിയ ആ വനിതയെ അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം ചേർത്ത് വായിക്കാൻ പലപ്പോളും നമ്മൾ വിമുഖതകാട്ടി. അക്രമവും അടിച്ചമർത്തലും നേരിടുന്ന ഒരു ജനതയുടെ ഉയർച്ചയും സാമൂഹിക സമത്വത്തിനുമായി  അംബേദ്കർ എന്ന മനുഷ്യൻ നടത്തിയ എല്ലാ പോരാട്ടങ്ങളുടെയും  ആരംഭത്തിന് അവളുടെ വിയർപ്പിന്റെ  മണമായിരുന്നു. അംബേദ്കറിനോടൊപ്പം തന്നെ രമാബായി
അംബേദ്കർ എന്ന അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ അദ്യ ഭാര്യയെയും വായിക്കപ്പെടണം.